2023’te yaşamını yitiren ‘unutulmaz’ isimler

2023’de Türk ve uluslararası sanat dünyasında birçok ünlü isim hayatını kaybetti. Milan Kundera, Tina Turner gibi. Çoğumuzun yaşamında da izler bırakan bazı isimleri tekrar hatırlayalım…

TINA TURNER

Rock and Roll müziğin 1980’li yıllardaki en büyük isimlerinden siyahi şarkıcı Tina Turner uzun bir hastalığın ardından 24 Mayıs 2023’te 83 yaşında hayatını kaybetti. 

Yıllar önce İngiliz The Guardian gazetesine verdiği demeçte, ‘Rock’n’roll’un kraliçesi’ olarak anılmayı umduğunu söylemişti. Ve öyle de oldu. 8 Grammy sahibi yıldız sadece sanatıyla değil, bağımsız ve samimi kişiliğiyle de tanındı.

Kariyerine 1950’lerin başındaki ‘Rock and Roll’ akımıyla başlayan Turner, o dönemde eşi müzisyen Ike Turner’la olan ilişkisinde gördüğü şiddeti gündeme getirmekten çekinmedi.

1960 ve 1970’lerde eşinden dayak yediği için acil servise gittiği günlerle ilgili Rolling Stones dergisine bir yazı yazan şarkıcı Janet Jackson, “Tina’nınki bir kurban değil, inanılmaz zaferin hikayesidir” ifadelerini kullanmıştı.

MILAN KUNDERA

Dünya edebiyatının en büyük isimlerinden biri Milan Kundera 11 Temmuz 2023’te Paris’te hayatını kaybetti. 
1929’da günümüz Çekya’sında Brno’da doğan Kundera 10 roman, üç şiir derlemesi, bir kısa öykü koleksiyonu ve çok sayıda deneme yazdı. Edebi eserleri derin felsefi temaları, siyasi imaları ve yürek burkan olay örgüleriyle tanınıyordu.

1984 yılında yayınlanan ‘Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği’ eseriyle bilinen Kundera’nın bu eseri,  1988 yılında Philip Kaufman tarafından başrollerinde Daniel Day-Lewis, Lena Olin ve Juliette Binoche’nin yer aldığı bir filme uyarlandı.

Kundera bu filmden sonra başka eserlerinin sinemaya uyarlanmasına izin vermedi. Milan Kundera, eşi Vera ile birlikte Paris’in merkezinde gizlice yaşadı ve medyaya konuşmaktan kaçındı, sadece eserleri hakkında konuşulmasını tercih etti.

JANE BIRKIN

Fransız-İngiliz şarkıcı, oyuncu ve moda ikonu Jane Birkin 16 Temmuz 2023’te, 76 yaşında, arkasında tüm Fransızlar tarafından mırıldanılan inanılmaz bir şarkı repertuarı bırakarak hayata veda etti. 
Serge Gainsbourg’un eşi ve ilham perisi, Charlotte Gainsbourg ve Lou Doillon’un annesi olan Jane Birkin sadece bir moda ikonu değil, mültecilerin savunulmasına gibi birçok konuda da sesini yükseltti.

MATTHEW PERRY

Gerçek bir kültürel fenomen olarak 1994-2004 yılları arasında yayınlanan ‘Friends’ dizisi ile bir nesil izleyicide büyük izler bırakan Matthew Perry, 28 Ekim’de 54 yaşında hayatını kaybetti.
Chandler Bing’i canlandırdığı Friends dizisinin yıldızı, Los Angeles’taki evindeki bir jakuzide asistanı tarafından baygın halde bulundu. Bölge adli tabipliği iki ay sonra yaptığı açıklamada, ölümün ketamin almanın “akut etkilerinden” kaynaklandığını duyurdu. 

Aktör yıllardır uyuşturucu ve alkol bağımlılığıyla mücadele ediyordu. Geçen yıl yayınlanan anılarında, 65 yoksunluk seansı geçirdiğini ve bu süreçte dokuz milyon dolardan fazla para harcadığını itiraf etmişti. 

Perry 19 Ağustos 1969’da Williamstown, Massachusetts’te doğdu. Babası aktör John Bennett Perry ve annesi Suzanne, Kanada Başbakanı Pierre Trudeau’nun basın sekreteri olarak görev yaptı.

HENRY KISSINGER

Çağımızın en ihtilaflı isimlerinden eski ABD Dışişleri Bakanı (1973-1977) ve etkili jeopolitik danışman Henry Kissinger yirminci yüzyılın siyasi yaşamına yön veren kişilerdendi. ABD’nin dış politikasında derin iz bırakan diplomat, 100 yaşında hayatını kaybetti.

Onlu yaşlarında ailesiyle birlikte Nazi Almanya’sından kaçan bir Yahudi olan Kissinger, 1970’lerde Soğuk Savaş’ın ortasında, Başkan Richard Nixon’ın ulusal güvenlik danışmanı ve dışişleri bakanı olarak görev yaptı. sonrasında Başkan Gerald Ford’un Dışişleri Bakanı olarak diplomatik bir güç olmaya devam etti.

Birçok insan Kissenger’ı özellikle Latin Amerika’daki anti-komünist diktatörlüklere verdiği destek sebebiyle bir savaş suçlusu olarak damgaladı.

1973 yılında Kuzey Vietnamlı lider Le Duc Tho ile birlikte Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü. Ancak ABD’nin Kamboçya’yı gizlice bombardımanları gündeme geldi. Nobel komitesinin iki üyesi, bunun üzerine istifa etti. Duc Tho da ödülü almayı reddetti. Amerikan New York Times gazetesi ise, Kissinger’ın ödüle layık görülmesine ‘Nobel Savaş Ödülü’ benzetmesi yaptı. 

SILVİO BERLUSCONI

Eski İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi 45 gün süren akciğer enfeksiyonu tedavisinin ardından mayıs ayında taburcu olduktan sonra 9 Haziran’da tekrar hastaneye yatırılmıştı. Ancak 12 Haziran 2023’te 86 yaşında öldü.

Tartışmalı bir figür olan Silvio Berlusconi, çalışma hayatına kapı kapı dolaşıp, süpürge satarak başladı. Ardından hukuk okudu ve emlak işinden servet kazandı. Bu mali başarı, İtalya’nın en büyük medya imparatorluğu Mediaset’i kurmasını sağladı ve daha sonra bunu siyasete sansasyonel bir giriş yapmak için kullandı.

Onlarca skandala imza atan Berlusconi’nin kendine has siyasi tarzı ve çalkantılı kariyeri çoğu politikacı için bir model haline de geldi. ‘1994-2011 döneminde 4 ayrı hükümete liderlik ederek, toplamda en uzun süre başbakanlık yapan isim’ olmayı başarırken, 1986-2017 döneminde de İtalya Birinci Futbol Kulübü (Serie A) Milan’ın başkanlığını yapmıştı.

ÖZKAN UĞUR

2013 yılında lenf kanseri teşhisi konulan Özkan uğur, üç kez kanseri yendi. Ancak yaz ayları öncesinde hastalığı nükseden Uğur, 8 Temmuz günü 69 yaşında hayata veda etti.

1953’te İstanbul’da dünyaya gelen Özkan Uğur, ilkokulda mandolinle tanışmasının ardından adeta kendini müziğe adadı. Okul yılları sonrasında da müziği hiç bırakmayan ve birçok müzisyenle çalışan sanatçı, Kurtalan Ekspres başta olmak üzere birçok grupta yer aldı. 

Ancak MFÖ olarak 1984 yılında ilk albümleri Ele Güne Karşı Yapayalnız ile şöhreti yakaladı. 1985 yılında Diday Diday Day ve 1988 yılında Sufi şarkısı ile olmak üzere iki kez Türkiye’yi Eurovision’da temsil ettiler. 

Müzik dünyasında olduğu kadar sinema dünyasında da başarısını kanıtlayan Uğur, 1996 yılında Yavuz Turgul’un yönettiği Eşkıya filmi başta olmak üzere, İkinci Bahar ve Cennet Mahallesi dizileri ile Garavel rolünde seyrettiğimiz  G.O.R.A. filminde oynadı.