Macaristan, Bulgaristan’ın Schengen’e katılmasına şart koştu

Macaristan, gaz transit vergisini kaldırmaması halinde Bulgaristan’ın Schengen girişini veto edeceği tehdidinde bulundu. Bu uyarının ardından Bulgaristan, kendi toprakları üzerinden Macaristan ve Sırbistan’a taşınan Rus gazına uygulanan ek verginin kaldırılması yönündeki Macaristan’ın talebini kabul etti.

Macaristan Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Rus gazına uygulanan transit vergisini kaldırmaması halinde Bulgaristan’ın Avrupa’nın pasaportsuz seyahate olanak tanıyan Schengen Bölgesi’ne girişini veto edeceğini duyurdu.

Budapeşte’nin veto tehdidi, 27 üyeli Birlik’in Başbakan Viktor Orban’ın itirazlarına rağmen Ukrayna ile katılım müzakerelerine başlama konusunda anlaşmaya varmasının ardından geldi. 

Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, TürkAkım boru hattı üzerinden ülkesine ulaşan Rus doğal gazına uyguladığı ek vergiyi kaldırmadığı sürece Bulgaristan’ın Schengen Bölgesi’ne girişini veto edeceklerini dile getirdi. 

Sofya’nın Macaristan’a ulaşan Rus doğal gazına ek vergi uygulayarak “düşmanca tutum” sergilediğini belirten Szijjarto, “Bulgaristan’ın tamamen Avrupa mevzuatına aykırı bu kararı, gaz tedarikinin durması riskini doğuruyor.” ifadesini kullandı.

Szijjarto’nun ifadelerine atıfta bulunan Dışişleri Bakanlığı da açıklamasında, Budapeşte’nin Sofya’ya, ülkenin ana gaz ithalat rotası üzerindeki verginin yürürlükte kalması halinde girişini veto edeceğini açıkça belirttiğini aktardı. 

Szijjarto, “Uygulamayı sürdürürlerse ve Macaristan’ın enerji tedarikini uzun süre tehlikeye atarlarsa Schengen Bölgesi’ne girişlerini veto edeceğimizi Bulgarlara açık şekilde ilettik.” dedi. Bakan Szijjarto, ‘transit vergisi yürürlükten kaldırılır kaldırılmaz Macaristan’ın vetosunu kaldıracağını’ ifade etti. 

Batı Avrupa ülkeleri Rus gazından uzaklaşmak için büyük çaba sarf ederken, Macaristan 2021 yılında imzalanan bir anlaşma kapsamında Rusya’dan, ağırlıklı olarak Bulgaristan ve Sırbistan üzerinden yılda 4,5 milyar metreküp gaz alıyor.

Bulgaristan hükümeti ise ekim ayında, kendi toprakları üzerinden başka ülkelere giden doğal gaz için metre küp başına yaklaşık 10 euro ek vergi uygulamaya başlamıştı.

BULGARİSTAN KABUL ETTİ

Yıllar süren bekleyişin ardından Schengen Bölgesi’ne kabul edilmeyi uman Bulgaristan, kendi toprakları üzerinden Macaristan ve Sırbistan’a taşınan Rus gazına uygulanan ek verginin kaldırılması yönündeki Macaristan’ın talebini kabul etti.

Parlamento, pazartesi (18 Aralık) günü yaptığı oylamada, 13 Ekim’de yürürlüğe giren ve TürkAkım boru hattı üzerinden taşınan gazın megavat-saat (MWh) başına 20 leva (10 euro) tutarındaki bu tedbirden vazgeçilmesini kararlaştırdı.

Sofya, Rus enerji devi ‘Gazprom’un karını azaltmak’ amacıyla bu yola başvurmuştu ancak Budapeşte’nin tepkisi, kendisine geri adım attırdı.