Rusya’nın şahin çıkışlarıyla tanınan savaş yanlısı blog yazarı, Kremlin’in Avdiivka zaferine ‘gizlenen kayıp sayısı’ hakkındaki paylaşımıyla gölge düşürdü. Eleştiri oklarının doğrultulduğu adam, kendisine paylaşımını silmesi için baskı yapıldığını söyleyerek intihar etti.
Derleyen: Ayşe Kısakürek 32 bin nüfuslu küçük şehir, savaş başlamadan seneler öncesinde bile silah seslerinin kesilmediği bir noktaydı. Cephe hattının sıfır noktasındaki ilçede yıllarca çatışmalar yaşandı, uluslararası haber ajansları savaşın ayak sesleri duyulurken Avdiivka’dan yüzlerce fotoğrafı dünyaya servis etti.
Rus ordusunun 24 Şubat 2022’de işgale başlamasıyla aylarca unutulan ve gündeme gelmeyen Avdiivka, 2024 yılına girilmesiyle yeniden odak noktasına yerleşti. Rus işgal birlikleri haritadan silip ele geçirdikleri Bahmut’tan dokuz ay sonra bu kez Ukrayna’nın doğusundaki ilçeyi ele geçirdi.
PAYLAŞIMINI ‘SİL’ BASKISI
Şehrin Rus güçlerinince alınmasının yankıları henüz dinmeden dikkatleri çeken bir intihar kayıtlara geçti. Buna göre, savaş yanlısı Rus blog yazarı Andrey Morozov’un, Rus ordusunun doğu Ukrayna şehri Avdiivka’nın ele geçirilmesi sırasında 16 bin askerini kaybettiğini öne sürdüğü paylaşımına gelen öfkeli tepkilerin ardından intihar ederek öldüğü bildirildi.
Telegram’da ‘Murz’ takma adını kullanan Morozov, 2014’te Doğu Ukrayna’da Rusya destekli ayrılıkçılarla birlikte savaşan ve 2022 yılında Rusya’nın geniş çaplı işgaline katılan ekstrem milliyetçi bir yorumcu olarak tanınıyordu.
Pazar günü Morozov, Telegram’daki 120 bin takipçisine, Rusya’nın Avdiivka’yı aylarca ele geçirmesi sırasında 16 bin personel ve 300 zırh parçası kaybettiğini yazdı. Gönderi, blog yazarını ‘Rusya Savunma Bakanlığı’na iftira atmak’la suçlayan üst düzey Rus propagandacılardan ağır eleştiri topladı.
SESİ FAZLA ‘YÜKSEK’ ÇIKAN İSİMLERDEN BİRİYDİ
Morozov Salı sabahı son mesajlarında intihar edeceğini duyurdu ve üstlerinin Avdiivka’daki ölü sayısını açıklayan paylaşımını silmesi için kendisine baskı yaptığı belirtti. Salı günü Morozov’a yakın birçok kişi öldüğünü doğruladı, bazıları ise onun kendini vurduğunu aktardı.
Geçtiğimiz yıl eski Wagner Şefi Yevgeny Prigojin’in liderliğindeki isyanın da tetiklemesiyle Kremlin yönetimi Moskova’yı silah kıtlığı sebebiyle eleştiren ve Rus askeri liderliğini kendi güçleri arasındaki gerçek ölü sayısını saklamakla suçlayan aşırı milliyetçi ve şahin çıkışlarıyla bilinen gruba büyük ölçüde baskı uyguladı. Morozov da sesi fazla yüksek çıkan isimlerden biri olarak biliniyordu.
BAHMUT’TAN BERİ EN BÜYÜK ZAFER
Batılı yetkililer savaşın ülkeye 315 binden fazla ölü ve yaralı askere mal olduğuna inansa da, Rusya savaş kayıplarını gizliyor ve Ukrayna’nın işgalinin gerçek ölü sayısı bir sır olarak kalmaya devam ediyor. Avdiivka’nın geçtiğimiz Cumartesi günü Rusya tarafından ele geçirilmesi, Putin’e Rus kuvvetlerinin Mayıs 2023’te Bahmut şehrini ele geçirmesinden bu yana en büyük savaş zaferini yaşattı.
Şehir, 2014 yılında Doğu Ukrayna’nın bir kısmını çevreleyen Moskova destekli ayrılıkçılar tarafından alındıktan sonra Ukrayna birlikleri tarafından yeniden ele geçirilmesiyle Rusya için özel olarak sembolik bir anlama sahip.
Rusya’nın insan gücü ve topçu avantajı Adviivka’daki Ukrayna kuvvetlerini geride bıraktı, ancak Moskova’nın saldırı sırasında şaşırtıcı sayıda kayıp verdiği görülüyor.
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı daha önce bir askeri brifingde, Avdiivka’yı ele geçirme kampanyası sırasında Rusya’nın en az ‘400 tank, piyade savaş aracı ve diğer donanımın yanı sıra muhtemelen binlerce personeli’ kaybettiğini tahmin etmişti.
Ukrayna, Avdiivka için beş ay süren mücadelede 17 binden fazla Rus askerinin öldürüldüğünü söyledi. Bu sayı, Morozov’un tahminleriyle yakından örtüşüyor. Şehrin savunması sırasında Ukrayna büyük acılar çekti. Batılı yetkililere atıfta bulunan New York Times, Ukrayna’nın şehirden çekilmesi sırasında yüzlerce Ukraynalı askerin Rus güçleri tarafından ele geçirilmiş olabileceğini yazdı.
‘BAŞKA BİR ŞEHİR SEÇİP SALDIRMAYA BAŞLAYACAKLAR’
Ukrayna, Avdiivka’nın düşmesini ABD’nin kritik yardım paketini onaylamaması sonucu gerçekleştiğini söyleyerek Washington’ı suçladı. Gelişme, Kiev’de, Rusya’nın taarruzunu, mermisi yetersiz ve Rus hava saldırılarına karşı savunmasız Ukraynalı askerlere karşı sürdüreceğine dair korkular hakimken yaşandı.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, “Eğer Avdiivka’yı savunmak için ihtiyacımız olan tüm topçu mühimmatına sahip olsaydık, onu kaybetmezdik. Rusya’nın duraksamaya veya geri çekilmeye niyeti yok. Avdiivka’yı kendi kontrolleri altına alınca, şüphesiz ki başka bir şehir seçip ona saldırmaya başlayacaklar” dedi.
Putin ise Salı günü yaptığı açıklamada, birliklerinin savaş alanındaki başarılarını geliştirmek için Ukrayna’ya doğru ilerleyeceklerini söyledi. Savunma Bakanı Sergey Şoygu’yu, “Avdiivka’daki genel duruma gelince, bu kesinlikle bir başarı, sizi tebrik ediyorum. Bunun üzerine inşa edilmesi gerekiyor” diyerek kutladı.