Türk pamuğuna DNA’lı takip yolda

Mithat Yurdakul / ANKARA – Giyim, tekstil ve dokumacılığın en önemli hammaddelerinden olan pamuğun kalitesini güvence altına almak için DNA izleme sistemi geliyor.

Pamuk üretiminde izlenebilirliğin sağlanması ve tekstil gibi sektörlerde Türkiye’nin rekabet gücünün artırılması için pamukta standartlaşma gerçekleştirilecek. Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı taslak tebliğ ile pamukta “DNA barkodlu kimliklendirme” yapılacak. Pamuğun balya haline getirilmesi sırasında DNA barkod robotu veya tanıtıcı cihaz sayesinde yazılım, ağ ve veri tabanı altyapısı kullanılarak, pamuğa ilişkin bilgilerin takibi sağlanacak. Pamuğun takip edilmesinde kullanılacak barkodlarda, pamuğun çırçırlama şekli, fabrikası, üretici adı ve tarla bilgilerine de yer verilecek.

Güvence sağlıyor

DNA barkodlama, bitki ve hayvan gibi canlıların kalıtım bilgisini içeren DNA’nın belirli bir bölümünün kullanılmasıyla tanımlama sağlıyor. Organizmaların genlerindeki farklılıklardan faydalanarak, o türe ait barkod oluşturulabiliyor. Pamukta DNA barkodlaması ile pamuk liflerinin kökenini izlemek, liflerin hangi ülkeden veya bölgeden geldiğini belirlemek, pamuk liflerinin saflığını doğrulamak, pamuğun başka pamuk çeşitleri veya sentetik liflerle karıştırılıp karıştırılmadığını belirlemek, pamuk liflerinin kalitesini, uzunluğunu, mukavemetini ve rengini belirlemek için kullanılabiliyor. Bu da tekstilin en önemli bileşenlerinden olan pamuğun kalitesi konusunda güvence sağlıyor.

Depoda rutubet önlemi

Taslak halindeki tebliğ ile pamukların depolanmasında bir dizi düzenleme yapılacak. Depolama aşamasında çeşitli grup, sınıf ve tiplerdeki pamukların karışmasını, niteliklerinin bozulmasını, fazla basınç altında bulunmasını önleyecek ve bunların yeterince havalanmasını sağlayacak tedbirler alınacak. Pamukların konulacağı depolar, sundurma ve avlular pamuklara yabancı madde karışmasını ve kirlenmeyi önleyecek, rutubeti geçirmeyecek ve duvarları ile çatısının pamuğu her türlü hava etkisinden koruyacak şekil ve nitelikte yapılacak. Kontrolü yapılan pamuk balyalarının üzerine, kırmızı matbaa mürekkebi kullanılarak kontrol mührü vurulacak. Pamuk balyalarının sarılmasında temiz, sağlam, yamasız ve yırtıksız dokuma veya örme yüzde 100 pamuklu bez kullanılacak. Balyalar ambalaj malzemesi ile tam olarak örtülecek şekilde sarılacak.