Hamas heyetinin Moskova’da ağırlanmasından Dışişleri Bakanı Lavrov’un sözlerine savaşın başından bu yana gerilimin zirveye çıktığı Rusya-İsrail ilişkilerinde, bir kırılma daha yaşandı. Birleşmiş Milletler’deki Rus büyükelçinin sözleri, Tel Aviv’de soğuk duş etkisi yarattı.
Savaşın başladığı 7 Ekim tarihinden bu yana birçok kez toplanan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), ateşkes ilan edecek adımda bir kez daha başarısız oldu.
Son olarak ABD’nin gündeme getirdiği İsrail yanlısı karar tasarısı, BMGK’nın daimi üyeleri Rusya ve Çin’in oylarıyla veto edildi. ABD’nin tasarısı, Gazze Şeridi’ne yardımların ulaştırılmasını sağlayacak bir ‘insani ara’ öneriyordu ancak tam bir ateşkes çağrısında bulunmuyordu.
Rusya ve Çin’in geçtiğimiz haftalarda BMGK’ya taşıdığı tasarılar ise, bu kez ABD tarafından ‘hayır’ oyu verilerek veto edildi. Moskova yönetimi can kaybının 10 bine yaklaştığı Gazze’de ‘derhal ve kalıcı’ bir ateşkes isteyen, aynı zamanda sivilleri hedef alan her türlü şiddeti kınayan bir tasarının Güvenlik Konseyi’nden geçmesini istiyor.
Çarşamba günü yapılan oylamada 10 BMGK üyesi ABD’nin önerisine destek verdi, ‘hayır’ oyu kullanan Rusya ve Çin’e son yıllarda İsraille ilişkilerini normalleştiren Birleşik Arap Emirlikleri de katıldı. Oylamada çekimser kalan iki ülke ise, Brezilya ve Mozambik oldu.
2004 YILINDAKİ TAVSİYEYE ATIFTA BULUNDU
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia’nın toplantıda sarf ettiği sözler ise, İsrail’de depreme yol açtı. ABD’nin BMGK’da alınacak kararların İsrail’in Gazze’de devam eden kara operasyonuna hiçbir tesirinin olmaması için çaba gösterdiğini dile getiren Rus diplomat, Washington’ın tek amacının sivilleri kurtarmak değil bölgedeki siyasi pozisyonunu desteklemek olduğunu söyledi.
7 Ekim’den bu yana Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni çıkmaza sürükleyen oylama maratonunda Rus temsilci Nebenzia, İsrail’i işgalci bir güç olarak tanımladı ve bu nedenle kendini savunma hakkının olmadığını vurguladı.
Güvenlik Konseyi toplantılarında İsrail temsilcisi Gilad Erdan’la arasında yalnızca bir koltuk bulunan Vassily Nebenzia, Uluslararası Adalet Divanı’nın 2004 yılında sunduğu görüşe atıfta bulundu.
JERUSALEM POST: MOSKOVA ARAP ÜLKELERİNİ DE KINADI
İsrail’in güvenliğini sağlama hakkının bulunduğunu belirten Rus diplomat, söz konusu güvenliğin Filistin sorununun ancak BMGK kararları temelinde çözülmesi halinde garanti altına alınabileceğini de ekledi.
Jerusalem Post gazetesi, ‘Rusya Birleşmiş Milletler’de İsrail’in kendini savunma hakkı yok diyor’ başlıklı haberinde, Moskova’nın Filistin-İsrail çatışması sona ermeden Tel Aviv’le ilişkileri normalleştiren Arap ülkelerini de kınadığını öne çıkardı.
Jerusalem Post gazetesinin köşe yazarı Seth Frantzman ise, X hesabından “Rusya Ukrayna’yı yasa dışı işgal ve istila ederken Birleşmiş Milletler’de ‘işgalci güç’ hakkında konuşuyor ancak kendi eylemleri yerine İsrail’i mi yerden yere vuruyor?” mesajını paylaştı.
Maariv gazetesi ise, ‘Birleşmiş Milletler’deki Rusya temsilcisi: İsrail’in Hamas’la bir çatışmada kendini savunma hakkı yok’ başlığını tercih etti, Vassily Nebenzia’nın İsrail’e işgalci güç dediğini kaydetti.
MOSKOVA-TEL AVİV HATTINDA DERİN ÇATLAK
ABD ve Batılı müttefiklerinin desteğini hızlı bir şekilde alan İsrail, özellikle Çin ve Rusya’nın Hamas saldırısını kınamasını bekledi ancak bu adım gerçekleşmedi. Yanı sıra, Rusya lideri Vladimir Putin savaşın onuncu gününde ilk kez İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile telefonda görüştü. Oysa ki, Netanyahu Putin’i bir arkadaşı olarak tanımlıyordu ve yayımlanan anı kitabında Rus lideri övgülere boğduğu satırlar vardı.
Ekim ayının sonlarında Rusya’nın Hamas heyetini Moskova’da ağırlaması, İsrail için ikinci darbe oldu. Tel Aviv, Rusya’nın davetini ‘içler acısı’ olarak tanımladı ve Hamas heyetinin sınır dışı edilmesini istedi. Kremlin ise, aynı gün Gazze Şeridi’ni yöneten grubun temsilcilerinin ziyaretini savundu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, geçen hafta İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ni bombardımana tutmasının uluslararası hukuka aykırı olduğunu söyledi. Lavrov, İsrail tarafından Gazze’nin bombalanmasının yüzyıllar olmasa da on yıllar sürecek bir felakete yol açma riski taşıdığını kaydetti. Haaretz gazetesi, Lavrov’un sözlerinin Rusya’dan bugüne kadar İsrail’e yönelik en eleştirel açıklama olduğu yorumunu yaptı.