5. dönemine başlayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, 12 yıldır Savunma Bakanı olan Sergey Şoygu’yu görevden alacağı, yerine Başbakan Yardımcısı ve ekonomist Andrey Belousov’u atayacağı açıklandı.
Kremlin’den yapılan açıklamaya göre 68 yaşındaki Şoygu Rusya Güvenlik Konseyi’nin başına getirilecek. Rusya Güvenlik Konseyi Başkanı Nikolay Patruşev’in yeni görevinin ne olacağıysa henüz belirsiz.
Görev değişikliği Rus ordusunun doğu Ukrayna’da ilerlediği ve kuzeydoğu Ukrayna’daki Harkov’a yönelik yeni ve büyük bir taarruz başlattığı bir döneme denk geliyor. Şoygu Putin’in en yakın müttefiklerinden biri olarak görülüyordu ve Putin, Ukrayna Savaşı’ndaki rolüne yönelik getirilen eleştirilere karşın hep Şoygu’nun yanında durmuştu.
Putin ile sıklıkla birebir de vakit geçiren Şoygu, 12 yıl Rus ordusuna liderlik etmesine rağmen, bu görevden önce üniformalı bir asker değildi. 90’lı yıllarda Rusya Acil Durum Bakanı olmadan önce Komünist Parti saflarında yükseldi. Ardından hep Kremlin’de görev yaptı.
Rusya’nın 2022’de başlayan Ukrayna işgalinin ardından gözlerin üzerine daha da çok çevrildiği Şoygu, geçen yıl özellikle Rus paralı asker grubu Wagner’in patronu Yevgeni Prigojin tarafından savaşın gidişatına dair ağır şekilde eleştirilmişti. Prigojin daha sonra, Ağustos ayında, bir uçak kazasında hayatını kaybetti.
BBC Rusya editörü Steve Rosenberg’e göre, son dönemde pozisyonu zayıflayan ve görevden alınabileceğine dair söylentilerin dolaştığı Şoygu’ya yönelik bu adım büyük bir sürpriz değil. Rusya Şubat 2022’de başlattığı ve halen süren Ukrayna işgalinde istediği sonuçlara ulaşamadı ve onbinlerce askerini kaybetti.
Göreve neden bir ekonomist getiriliyor?
Şoygu’nun yerine askeri deneyimi az olan Belousov’un getirilmesinin, Putin’in Ukrayna Savaşı’nı ekonomiden bağımsız düşünmek istememesi olarak yorumlanıyor.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Putin’in Savunma Bakanlığı için sivil bir ismi teklif etmesinin bu görevin “yenilik gerektirdiğinin” bir göstergesi olduğunu söyledi.
Peskov, Rusya’nın son dönemdeki halinin, gayri safi yurtiçi hasılanın büyük kısmının askeri harcamalara ayrıldığı 1980’lerdeki Sovyetler dönemine benzemeye başladığını da vurguladı.
Bunun sonucu olarak Rusya ekonomisiyle askeri harcamaların daha bütünlükçü bir yaklaşımla ele alınması zorunluluğunun belirdiğini söyleyen Peskov, “Yeniliklere daha açık olan savaş meydanının da kazananı olur” dedi.
BBC Rusya editörü Rosenberg de bu görevlendirmenin, “Kremlin’in değişen önceliklerini gösterdiği” görüşünde.
İlk kez 2000 yılının Mayıs ayında Rusya Devlet Başkanı olan Putin, Mart ayında yapılan başkanlık seçimlerinde oyların %87’sinden fazlasını aldı ve geçen hafta yemin ederek 5. dönem başkanlık görevine başladı.
Putin’in yeni dönemde, anayasal olarak, kabinede değişikliğe gitmesi ya da varolan bakanları yeniden ataması zorunluluğu bulunuyor.
Putin tarafından teklif edilen ve parlamentoda kabul edilmesi kesin olan kabine değişikliklerinde Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’sa mevcut rolünü korudu.