İki günün sonrası müzakere masasında

DIŞ HABERLER SERVİSİ – Gazze’de ateşkesin önceki gün sağlanan anlaşmayla iki gün daha uzatılmasının ardından, İsrailli rehinelerle Filistinli mahkumların takası devam ediyor. Önceki gece, insani aranın 4’üncü gününde Hamas’ın 11 İsrailli rehineyi daha serbest bırakılmasının ardından, İsrail de 30 çocuk ve 3 kadın Filistinli mahkumu serbest bıraktı.

İsrail ordusu Hamas tarafından serbest bırakılan 11 esirin ülkeye döndüğünü açıklarken, esirlerin sağlık kontrolünün ardından aileleri ile buluşacağı bildirildi. Hamas tarafından yapılan açıklamada ise 3 kadın ve 30 çocuk Filistinli mahkumun İsrail hapishanelerinden serbest bırakıldığı belirtildi. Son gelişmelerle birlikte Gazze Şeridi’nde insani aranın başlamasından bu yana Hamas tarafından 4 grup halinde 50 İsrailli ile en az 19 yabancı uyruklu esir serbest bırakılmış oldu. İsrail tarafından serbest bırakılan Filistinli tutuklu sayısı da 150’ye ulaştı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Majed el-Ansari Katar’ın devam eden arabuluculuk çabaları kapsamında Gazze Şeridi’ndeki insani aranın iki gün daha uzatılması konusunda anlaşmaya varıldığını duyurmuştu. İki gün içerisinde toplam 20 İsrailli esire karşılık 60 Filistinli esirin daha serbest bırakılması bekleniyor. Hamas, 7 Ekim’de ele geçirdikleri 240 kişiden yaklaşık 160’ını hala ellerinde tutuyor. Bu rakamın Katar, Mısır ve ABD’nin arabuluculuk yaptığı mevcut çerçevede ateşkesin iki hafta daha uzatılması için yeterli olduğu belirtiliyor.

CIA ve Mossad Katar’da

Ansari, Hamas’ın uzatılan geçici ateşkesin bir parçası olarak 20 rehineyi daha serbest bırakmayı taahhüt ettiğini doğrularken, anlaşmanın iki günlük uzatmanın ötesine geçebilmesi ihtimaliyle ilgili olarak BBC’ye “Oldukça umutluyuz… Şimdi iki günlük bir uzatma sağladığımıza göre, her iki taraf için de daha sürdürülebilir bir ateşkes için çalışabileceğimiz konusunda iyimseriz” ifadelerini kullandı. İsrailli ve ABD’li istihbarat görevlilerinin insani aranın devam ettirilmesi için yapılan görüşmelere katılmak üzere Katar’a gittiği öğrenildi. Mossad şefi David Barnea ve CIA direktörü William Burns’ün Doha’da Katar başbakanıyla bir dizi görüşme yapması bekleniyor. Katar, günde 10 esirin serbest bırakılması şartı ile ateşkesin uzatılmasının sağlanması için çalıştığını duyurdu.

Anlaşmaya varılamaması durumunda ise, ABD’nin İsrail’in operasyonunu çok daha hassas bir şekilde devam ettirmesi konusunda uyardığı ifade ediliyor. Üst düzey ABD’li yetkililere göre, Biden yönetimi, İsraillilere ateşkesin ardından “Gazze’nin güneyinde kuzeyde olduğundan çok daha hassas hareket etmeleri gerektiğini” bildirdi. ABD, Gazze’nin güneyindeki Filistinli sivillerin “önemli ölçüde daha fazla yerinden edilmesini” önlemek için çalışılması gerektiğini söyledi.

Başka gruplarda da rehineler var

Gazze’de tutulan rehinelerin tamamının Hamas’ın elinde olmadığı öğrenildi. 7 Ekim’deki saldırılara katılan İslami Cihad gibi diğer grupların elinde de çok sayıda rehine olduğunu ve Hamas’ın bu konuda tam bir bilgiye sahip olmadığı ifade ediliyor. Bu rehinelerin de Gazze’deki tünellerde saklandığı tahmin ediliyor. Öte yandan İsrail merkezli Jesuralem Post gazetesi Hamas liderlerinden Yahya Sinwar’ın İsrailli rehineler ile görüştüğünü yazdı. Haberde görüşmenin rehinelerin tutulduğu tüneller ve yeraltı sığınaklarında gerçekleştirildiği iddiasına yer verildi. Bununla birlikte BBC’de yer alan analize göre, beş Filistinli silahlı grubun daha 7 Ekim’deki baskına katıldığını ve bu grupların 2020’den itibaren askeri tatbikatlarda Hamas ile birlikte eğitim aldıkları ifade ediliyor.

Devam eden rehine takasları, hem İsrail’deki rehine yakınları hem de Filistin’deki mahkum yakınları tarafından sevinçle karşılanıyor. Hamas, dün 10 İsrailli esiri bırakırken, İsrail de 30 Filistinli kadın ve çocuğu serbest bıraktı.

Elon Musk’a iki taraftan da tepki

Antisemitist paylaşımlara destek vermekle suçlanan Elon Musk’ın bölgeye yaptığı ziyaret iki tarafta da tepkiyle karşılandı. İsrail’de siyasilerle görüşen Musk’un sözleri, sosyal medyada büyük tepki çekti. Musk, “Bence Gazze ile ilgili üç şey var. (Hamas’ı kast ederek) Sivilleri öldürmekte ısrar edenleri öldürmekten başka bir seçenek yok. Fikirlerini değiştirmeyecekler” derken “Ve ikinci şey de Gazze’de eğitimi değiştirmek gerek ki yeni nesil katiller yetişmesin” ifadelerini kullandı. Öte yandan İsrail’de ise Haaretz gazetesi Elon Musk’a verilen resepsiyonu ‘Yahudilere alaycı bir ihanet’ olarak tanımladı. Haaretz haberinde ‘Böylesine zehirli bir insanı kollarını açarak karşılamak ve onu kendi gözünde inkar edilen bir katliamın yapıldığı yerlere götürmek, Netanyahu’nun mirasına bir leke olmalıdır’ ifadelerine yer verdi.

‘Ateşkese bağlıyız’

Dün Gazze’nin kuzeyinde yaşanan bir çatışma, ateşkesin delinmesine dair endişelere neden olurken, iki taraftan yapılan açıklamalarda da, tarafların ateşkese bağlı oldukları ifade edildi. İsrail ordusu, üç bombanın imha edildiğini, bir askerin yaralandığını, bunun da insani aranın çerçevesine aykırı olduğunu ifade ederken, Hamas ise durumun İsrail ordusunun ateşkes ihlali nedeniyle yaşandığını öne sürdü.

Yardım TIR’ları ulaşıyor

Refah Sınır Kapısı üzerinden Mısır’dan Gazze Şeridi’ne yardım tırları geçmeye devam ediyor. İsrail-Filistin arasında 7 Ekim’de patlak veren çatışmalar sırasında Gazze Şeridi’nin kuzeyine yardımların ulaşması engellenirken, insani ara ile kuzeydeki Filistinlilere de insani yardımlar ulaşmaya başladı. Yardım tırları içerisinde gıda, bebek maması, su, süt ve battaniye yer alıyor.