Bosna Hersek’in AB’ye katılım müzakerelerinin başlamasına onay

AB Komisyonu geçen hafta Bosna Hersek’in katılım müzakerelerinin başlaması tavsiyesinde bulunmuştu.
Liderler Zirvesi için Brüksel’de toplanan 27 devlet ve hükümet başkanı, Bosna Hersek’le görüşmelerin başlamasını kararlaştırdı.

Ancak müzakerelerin resmi olarak başlaması için ülkenin bir dizi önemli reformu daha hayata geçirmesi gerektiği belirtilerek, müzakereler için tarih verilmedi.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel Boşnak liderleri kutlayarak “Sizin yeriniz Avrupa ailesi” dedi. Michel, Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı Borjana Kristo ile fotoğrafını paylaşarak “Bugünkü karar AB yolculuğunuz için çok önemli bir adım. Şimdi sıkı çalışma devam etmeli ve halkınızın da istediği gibi Bosna Hersek istikrarlı bir şekilde ilerlemeli” mesajını yazdı.

Kristo da teşekkürlerini ileterek, “Karşılıklı kararlılık ve çabalar sonucu, gereklilik ve kriterleri başarıyla sağladık” dedi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz da Bosna Hersek’in üyelik müzakerelerinin başlayacak olmasının tüm bölge için “iyi bir mesaj” olduğunu belirtti.

8 YILLIK BEKLEYİŞ

AB 2003 yılındaki ‘Selanik Deklerasyonu’ ile Batı Balkan ülkelerini birliğe katılmaya davet etmişti. O tarihten bu yana bölgedeki ülkelerden sadece Hırvatistan birliğe katılım sürecini tamamlayabildi.

Bosna Hersek AB’ye katılmak için 2016’da başvuru yapmış, Ekim 2022’de de adaylık statüsünü kazanmıştı.
Balkan ülkesi o tarihten bu yana AB Komisyonu’nun öncelikli olarak belirlediği; demokrasi, hukukun üstünlüğü, temel haklar, kamu idaresi reformu ve devletin işleyişi gibi konularla ilgili kanunları çıkarıyor.

Bu yasalar arasında kara para aklama ve çıkar çatışmasına yönelik sıkı önlemler alınması, ve AB Sınır Gücü Frontex ile bir anlaşma için müzakerelerin onaylanması da var. Ancak 3,2 milyon nüfusa sahip ülkenin resmi üyelik için yapması gereken daha çok ekonomik ve demokratik reform bulunduğu, ve AB’ye resmen üye olmasının yıllar alabileceği belirtiliyor.

Bosna Hersek hala 1992-1995 yılları arasında süren ve yaklaşık 100 bin kişinin hayatını kaybettiği savaşın izlerini taşıyor. AB 14 Aralık 2023’te de Ukrayna ve Moldova ile katılım müzakerelerinin başlamasına karar vermişti.
Ukrayna’daki savaşla birlikte AB’nin, Balkan ülkelerine yönelik daha çok bağlılık göstermesi gerektiğini kavradığı yorumları yapılıyor. Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk ve Gürcistan şu an AB’ye aday ülke statüsünde bulunuyor.